26.10.2024 - 24.11.2024

Tytuł wystawy dosłownie odnosi się do filmu z 1971 roku, nie tylko podkreślając wagę tego medium w artystycznej aktywności Wiesława Dymnego, lecz także wielość jego wcieleń.

Wystawa Wiesława Dymnego w Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu w zamierzeniu nie jest pełną monografią artysty, lecz próbą uchwycenia istoty jego wielowątkowej twórczości. Urodzony w 1936 roku twórca zmarł przedwcześnie w wieku 42 lat. Przez całe swoje dorosłe życie związany był z Krakowem, gdzie do dziś jego postać otoczona jest legendą. Dymny przede wszystkim kojarzony jest jako współtwórca Piwnicy pod Baranami, wykonawca satyrycznych monologów, autor tekstów piosenek. To właśnie utwór z jego tekstem - Czarne anioły - był jednym z tych, które w 1963 roku przyniosły Ewie Demarczyk wygraną na I Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. Jednak artystyczne zainteresowania Wiesława Dymnego wyrastały daleko poza scenę kabaretową. Był malarzem, rzeźbiarzem, rysownikiem, scenografem i kostiumologiem, prozaikiem, poetą, scenarzystą filmowym, okazjonalnie - aktorem. Zaś jego sztuka nieustannie przeplatała się z życiem.
Pokaz 5 i ? bladego Józka koncentruje się na dziełach, których wspólnym mianownikiem jest narracyjność - element obecny w wielu dziedzinach twórczości uprawianych przez Wiesława Dymnego. Jako pisarz debiutował tomem opowiadań w 1963 roku, lecz w znajdującym się pod opieką Anny Dymnej archiwum artysty są różnorodne formy literackie, z czego wiele niezrealizowanych. Mimo że pierwszym młodzieńczym wyborem Dymnego było malarstwo, które studiował w krakowskiej ASP, to słowo - pisane i mówione - wydaje się formować całą jego artystyczną aktywność. Umiejętnie łączył obraz i tekst, także w projektowaniu; był zafascynowany liternictwem. Anegdotyczność odnajdziemy również w rysunkach i kolażach, w których bawił się takimi formatami jak rysunek satyryczny, komiks czy gazetowa szpalta. Patrząc na prezentowane na ekspozycji prace, można dostrzec nie tylko talent i fascynacje ich autora, ale i Zeitgeist - ducha epoki. Bowiem Dymny był dzieckiem swojego czasu: doświadczonym przez wojnę oraz próbującym odnaleźć radość i piękno w ponurej PRL-owskiej rzeczywistości.

Wydaje się, że medium w pełni wyrażającym twórczą osobowość Wiesława Dymnego, łączącym dwie bliskie mu przestrzenie - literaturę i obraz - był film. Od końca lat 50. pojawiał się na ekranie jako aktor, grając role drugoplanowe i epizody w filmach takich tuzów kinematografii jak Andrzej Wajda, Kazimierz Kutz czy Stanisław Różewicz. Jednak do historii polskiego kina przeszedł przede wszystkim jako autor scenariuszy trzech obrazów w reżyserii Henryka Kluby: Chudy i inni, Słońce wschodzi raz na dzień oraz 5 i ? bladego Józka. Opowiadane w nich historie wyrastają z jego literackiego uniwersum, ukazując go jednocześnie jako uważnego obserwatora i słuchacza rzeczywistości. Tytuł wystawy dosłownie odnosi się do filmu z 1971 roku, nie tylko podkreślając wagę tego medium w artystycznej aktywności Wiesława Dymnego, lecz także wielość jego wcieleń.


kuratorzy: Marta Miś, Michał Dymny
wernisaż 26.10.2024 g. 18.00
wystawa czynna w g.11.00 - 19.00
wstęp wolny