Szanowni Państwo,
z radością przedstawiamy program 22 Opolskiej Jesieni Literackiej. Szykuje się doskonała okazja, aby wzbudzić czytelnicze zainteresowania, słuchać i rozmawiać o interesujących książkach, a także spotykać się z autorami i autorkami reprezentującymi różnorodne style oraz gatunki literackie. Podczas tegorocznej OJL czytelnicy i czytelniczki będą mieli możliwość uczestniczenia w dziesięciu spotkaniach autorskich oraz literacko-artystycznej wystawie mającej na celu upamiętnienie pochodzącego z Opolszczyzny poety Jana Goczoła.

Wszystkie wydarzenia odbywają się o godzinie 18:00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opolu (ul. Minorytów 4). Podczas spotkań będzie możliwość zakupu książek w promocyjnych cenach.

Do zobaczenia w bibliotece!

PROGRAM

4 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Ślązak i poeta - wspomnienie Jana Goczoła

W rocznicę 90. urodzin Jana Goczoła, opolskiego poety, piewcy Śląska, felietonisty, tłumacza, redaktora miesięcznika "Opole", działacza społecznego i polityka, Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu przygotowała wystawę mającą na celu upamiętnienie Ślązaka i poety z Rozmierzy. Wernisaż zostanie poprzedzony występem Zespołu Śląskiej Pieśni Ludowej SILESIA, którego repertuar obejmuje stare śląskie pieśni ludowe, do dziś żywotne w starszym pokoleniu autochtonicznych mieszkańców tego nadodrzańskiego regionu. Następnie prelekcję pt. Kosturem po korze. Poezja Jana Goczoła wygłosi dr Bartosz Suwiński.

Ekspozycja Janowi Goczołowi, poecie z Rozmierzy gromadzi dedykacje oraz wpisy z książek z prywatnej biblioteczki pisarza, które do zbiorów MBP trafiły dzięki uprzejmości wdowy po poecie - Małgorzaty Goczoł. Wśród dedykacji, które autor Na brzozowej korze otrzymał na przestrzeni lat znajdują się faksymilia znanych pisarzy, poetów, malarzy i krytyków literackich. Dedykacje będące dowodem sympatii, wieloletnich przyjaźni oraz wdzięczności za okazaną pomoc i wsparcie są dzisiaj piękną kartą historii opolskiego (i nie tylko) środowiska literackiego.

Wystawa prezentuje zaledwie niewielki skrawek całości, odnajdziemy na niej m.in. wpisy Tymoteusza Karpowicza, Juliana Przybosia czy Henryka Wańka. Z grona opolskich twórców doszukamy się dedykacji Marka Jodłowskiego, Janusza Wójcika, Edmunda Borzemskiego, Jana Feusett'a i Adama Wiercińskiego. W prywatnej biblioteczne Goczoła figurują również książki z dedykacjami Zbyszko Bednorza, Ryszarda Hajduka, Ireny Wyczółkowskiej, Bogusława Żurakowskiego czy Harry'ego Dudy.

Wystawę można oglądać do 16 listopada 2024 w Fotogalerii MBP.

Jan Goczoł - ur. 13 maja 1934 roku w Rozmierzy. Zmarł w Opolu 22 lutego 2018 roku. Poeta, felietonista, tłumacz, laureat wielu nagród i odznaczeń. Wieloletni redaktor naczelny pisma "Opole", animator kultury i społecznik. Opublikował osiem tomów wierszy m.in. Manuskrypt (1974), Zapisy śladowe (1999), Z pogorzeliska (2011) oraz jedną książkę z felietonami - stanowiącą wybór z prze­szło półtora tysiąca napisanych tekstów - Na brzozowej korze (2000). Miłośnik Śląska Opolskiego, twórca postaci "Starego Ślązaka", autochtona, który zgubił drogę powrotną do domu. Za swojego poetyckiego patrona uznawał Jana Nepomucena, którego w 1393 roku - na polecenie czeskiego króla Wacława IV - rzucono w nurt Wełtawy, uprzednio wyrwawszy mu język.

Bartosz Suwiński - poeta, krytyk literacki, doktor nauk humanistycznych. Mieszka w Bystrzycy Kłodzkiej. Wydał kilka tomów wierszy i jeden tom prozy, a także monografie Pory poezji. Koncepcja czasu w twórczości poetyckiej Krystyny Miłobędzkiej (2017), Anegdota o istnieniu. Poezja Haliny Poświatowskiej (2020) oraz zbiór esejów: Po tej stronie rzeki. Szkice o poetach znad Odry (2017). W 2018 roku opracował wybór wierszy Jana Goczoła.


6 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Idzie tu wielki chłopak
Spotkanie z Grzegorzem Bogdałem

Idzie tu wielki chłopak, to zderzenie z przenicowaną codziennością, choć bohaterowie (w rodzaju męskim, bo są to najczęściej faceci po trzydziestce, którym trudno odnaleźć się w dorosłym życiu) są mniej ekscentryczni niż we Florydzie. Same historie są jednak intrygujące i gęste. Wymarzony przez kilkuletnią dziewczynkę kucyk okazuje się pokurczem, którego kury i koty przepędzają z miejsca na miejsce. Dźwigowy ze swojej budki dostrzega tajemniczą postać w kosmicznym skafandrze na dziesiątym piętrze bloku. Przyjaciele w trakcie pożegnalnej popijawy obserwują, jak sławny iluzjonista znika most. Chociaż tym, co łączy te historie, jest festiwal rozczarowań, niepowodzeń i samotności (lub lęku przed nią), to nie brakuje w nich humoru - zarówno na poziomie języka, jak i absurdu sytuacji - choć nieraz jest to śmiech obronny wobec grozy egzystencji.

Grzegorz Bogdał - urodzony w 1984 roku autor opowiadań i scenarzysta krótkometrażowych filmów fabularnych. Publikował m.in. w "Dwutygodniku", "Piśmie", "Tygodniku Powszechnym" i "Znaku". Za debiutancki zbiór Floryda (2017) nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Gombrowicza oraz Nagrody Conrada. W 2023 roku ukazał się jego kolejny tom opowiadań Idzie tu wielki chłopak, za który otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia i Nagrodę Literacką im. Witolda Gombrowicza oraz nominacje do Paszportów "Polityki", Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus oraz Odkryć Empiku.


7 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Wyluzuj, kobieto!
Spotkanie z Katarzyną Grocholą

Nie sztuką jest zatrzymać upływ czasu. Sztuką jest wyluzować w każdym wieku. Katarzyna Grochola, dorastające dzieci i nadopiekuńcze matki. Uzdrawiająca opowieść o dystansie, którego wszyscy potrzebujemy nabrać. Pora dać sobie odetchnąć! W życiu matki nadchodzi taka chwila, gdy musi zmierzyć się z największym przeciwnikiem - utratą kontroli. U Wiki ta utrata przybrała postać Agaty - narzeczonej syna, Piotrusia. Przecież to matka jest najważniejsza, to ona najlepiej o wszystko zadba. Wyluzować? Nigdy w życiu!

Czy chodzi o wieczne ogarnianie nieogarniętego życia rodzinnego? Czy może pępowinę, która oplata wszystkich dookoła? Czy o - narzucane nierzadko przez samą siebie - konwenanse i ograniczenia? Mistrzyni polskiej literatury obyczajowej mówi: czas dojrzeć, spuścić z łańcucha i się śmiać. Ile jest w Tobie z Wiki, ile z Grocholi, ile z matki Polki? Przestań gryźć się w język i usłysz: wyluzuj!

Katarzyna Grochola - jedna z najpopularniejszych współczesnych pisarek, która zmieniła oblicze literatury obyczajowej w Polsce. Nieustannie inspiruje i zaskakuje, od ponad dwóch dekad rozkochuje w sobie kolejne rzesze czytelników. Jej książki sprzedały się w nakładzie blisko 5 milionów egzemplarzy, a każda z nich zajmuje najwyższe miejsca na listach bestsellerów. Jest laureatką licznych nagród, wielokrotnie uhonorowana została Bestsellerami Empiku w kategorii literatura polska, ostatnio za wydaną w 2016 roku powieść Przeznaczeni. O jej popularności najlepiej świadczy raport Biblioteki Narodowej za lata 2000-2017, gdzie wśród najczęściej czytanych polskich autorów znalazła się w pierwszej trójce z Henrykiem Sienkiewiczem i Adamem Mickiewiczem.


8 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Korowód
Spotkanie z Jakubem Małeckim

Kim jest ten trzeci, który zawsze idzie obok ciebie? Mężczyzna z dzieckiem w ramionach uciekający przez zamarznięty Bałtyk. Zakochany Feliks i jego listy pisane na statku podczas sztormu. Barbara Brzozowska, autorka poczytnych międzywojennych powieści oraz genialny matematyk Tomasz Wilczewski. Wreszcie pisarz Jakub M. Co ich łączy? W Korowodzie oglądamy rozciągnięty na stulecia taniec, w którym kolejni bohaterowie prowadzą się za ręce, a ich losy splata coś, co w milczeniu podąża śladem każdego z nich... Nowa powieść Jakuba Małeckiego opowiada o granicach prawdy i fikcji, o strachu i wielkich, często szalonych marzeniach. To odważna, zaskakująca historia, która pędzi, wiodąc czytelnika przez wieki.

Jakub Małecki (ur. 1982 w Kole) - pisarz, autor m.in. Dygotu, Rdzy i Święta ognia. Jest laureatem Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida, był również nominowany m.in. do Nagrody Literackiej Nike, Nagrody Literackiej Europy Środkowej "Angelus", nagrody Europese Literaturprijs, nagrody im. Stanisława Barańczaka i nagrody Yasnaya Polyana przyznawanej przez Muzeum Lwa Tołstoja. Magazyn Literacki KSIĄŻKI uznał Horyzont Książką Roku 2019. Jego powieści ukazały się w przekładzie na języki: niemiecki, rosyjski, niderlandzki, fiński, słoweński, macedoński i azerbejdżański. Fragment Historii podniebnych znalazł się w nowym podręczniku do języka polskiego dla szkół średnich. W 2023 roku ukazała się ekranizacja Święta ognia w reżyserii Kingi Dębskiej, którą wyprodukowała wytwórnia Opus Film.


12 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Schronisko, które spowijał mrok
Spotkanie ze Sławkiem Gortychem

Schronisko, które spowijał mrok to oparta na prawdziwych wydarzeniach historia kryminalna rozgrywająca się w owianej tajemnicami Strzesze Akademickiej.

W marcu 2007 r. do schroniska w Karkonoszach przybywa pisarz Tomasz Wilczur. Pragnie stworzyć opowieść inspirowaną losami Andrzeja Czerwińskiego, który zginął pod lawiną w Sylwestra 1991 r. Im bardziej zagłębia się w tę sprawę, tym więcej sekretów poznaje. Pisarz dowiaduje się, że Czerwiński przed śmiercią szukał informacji na temat swojej rodziny. Szczególnie ojca Stefana, dawnego zarządcy Strzechy Akademickiej, gdyż mężczyzna przed laty zaginął w dziwnych okolicznościach. Wilczur odkrywa również, że te sprawy mogą mieć coś wspólnego z wydarzeniami z Cieplic z września 1947 r. Przez młodzieńczą głupotę Franek Kostowski ściągnął na siebie oskarżenie o zamach na radzieckiego dygnitarza i był zmuszony do ucieczki.

Sławek Gortych - autor bestsellerowych kryminałów, których akcja rozgrywa się w Karkonoszach, i wielki miłośnik tych gór. Od najmłodszych lat zgłębia ich sekrety, związane z nimi legendy i historie. Poza tym stomatolog z wykształcenia i pasji. W wolnych chwilach prowadzi blog "Zagubiony w Karkonoszach". Inspirację do swojej twórczości czerpie z wędrówek po górach oraz rozmów z ich mieszkańcami.

Jego pierwsza powieść, Schronisko, które przestało istnieć, zdobyła tytuł Książki Roku 2022 w kategorii Debiut w największym plebiscycie czytelniczym w Polsce organizowanym przez serwis Lubimyczytać. Rok później w tym samym konkursie kontynuacja serii, Schronisko, które przetrwało, została Książką Roku 2023 w kategorii Kryminał, Sensacja, Thriller. Oba tomy doceniono także tytułem Najlepszej Górskiej Książki Roku 2023 na Festiwalu Literatury Górskiej w Lądku-Zdroju. W uzasadnieniu jury konkursu zaznaczyło, że powieści przełamują tabu dotyczące odkrywania powojennej historii Karkonoszy widzianej w perspektywie polsko-niemiecko-czeskiej historii ich mieszkańców.

Autor został również uhonorowany Karkonoską Nagrodą Literacką przyznawaną przez polsko-niemieckie jury za wybitne osiągnięcia w dziedzinie literatury, kultury i sztuki Śląska, które szczególnie służą duchowi humanizmu i porozumienia.


14 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Alchemia. Powieść biograficzna o Marii Skłodowskiej-Curie
Spotkanie z Katarzyną Zyskowską

Katarzyna Zyskowska, autorka bestsellerowych Szklanych ptaków o Krzysztofie Kamilu Baczyńskim, w oparciu o dogłębny reaserch, opowiada porywającą historię dwóch wielkich miłości najwybitniejszej polskiej uczonej. To romanse bez szczęśliwych zakończeń - pierwszy, osiemnastoletniej ubogiej guwernantki Mani z paniczem Kazimierzem Żórawskim i ostatni, dwukrotnej noblistki z żonatym fizykiem Paulem Langevinem. To opowieść nie tylko o genialnej naukowczyni, ale przede wszystkim o namiętnej i odważnej kobiecie.

Katarzyna Zyskowska - autorka bestsellerowych powieści, m.in. Sprawy Hoffmanowej, Szklanych ptaków oraz Nocami krzyczą sarny. Nie ma w Polsce drugiej pisarki, która tak jak ona potrafi budować napięcie. To zasługa świetnie skonstruowanej fabuły, ale także doskonale sportretowanych relacji między bohaterami. Najważniejsze w jej książkach są zawsze kobiety - ich problemy, traumy, lęki, radości, więzi, relacje. W tych opowieściach aż kipi od emocji.


15 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Dezorientacje. Biografia Marii Konopnickiej
Spotkanie z Magdaleną Grzebałkowską

Matka ośmiorga dzieci opuszcza męża i przenosi się do Warszawy, by pisać poezję. Autorka bajki O krasnoludkach i o sierotce Marysi chorą córkę zamyka w szpitalu psychiatrycznym. Pochylająca się nad losem dzieci społeczniczka oddaje obcym ludziom własnego wnuka. Postać migotliwa, niejednoznaczna, nieuchwytna. Wybitna reporterka Magdalena Grzebałkowska mierzy się z legendą Konopnickiej. Odkrywa rysy na jej wizerunku i sprawia, że znana z czarno-białych portretów ponura matrona przeistacza się w barwną, pełną życia kobietę. Decyzje, dylematy i rozterki Konopnickiej - buntowniczki, feministki, artystki, pokazują, że była postacią na wskroś współczesną, która wciąż może inspirować, zaskakiwać i szokować.

Magdalena Grzebałkowska - urodziła się w 1972 roku. Jest absolwentką studiów historycznych na Uniwersytecie Gdańskim. Od 1998 roku pracuje w Gazecie Wyborczej. Przez krótki czas, w związku z pracą, mieszkała w Warszawie, szybko jednak wróciła do rodzinnego Sopotu. Dorobek literacki Magdaleny Grzebałkowskiej nie jest duży, jednak napisane przez nią książki były wielokrotnie wyróżniane i nagradzane w prestiżowych konkursach czy plebiscytach. Wielokrotnie również otrzymywała nagrody za swój dorobek dziennikarski, w tym Grand Press w 2009 roku za dziennikarstwo specjalistyczne. Za książkę Beksińscy. Portret podwójny otrzymała nominację do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2014 oraz do Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia 2015. Książka przyniosła jej również Śląskiego Wawrzyna Literackiego 2014. Z kolei Wojna i pokój zdobyła Nagrodę Newsweeka im. Teresy Torańskiej, nominację do Nagrody Literackiej Nike 2016 oraz nagrodę Wybór czytelników Nagrody Nike 2016.


19 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Hulanki & Swawole
Spotkanie z Tomaszem Różyckim

Nowy tom poetycki Tomasza Różyckiego, laureata Nagrody imienia Wisławy Szymborskiej z roku 2023, ma w sobie najlepsze cechy właściwe tej twórczości - rozmach wielkiego projektu, metafizyczną głębię i precyzję kompozycyjną. Intensywność i emocjonalność poezji Różyckiego splata się z doskonałym rzemiosłem poetyckim, poświadczonym przez autora kunsztownych cykli, do których już nas przyzwyczaił autor Kolonii. Jednak to nie cykliczność wybija się tym razem na pierwszy plan.
- prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel

[...] w przypadku Tomasza Różyckiego mamy do czynienia naprawdę z wybitnym poetą, znanym autorem kilkunastu tomów wierszy, nie licząc kilku zbiorów prozy i esejów, a Hulanki & Swawole lokują się wśród najlepszych.
- Tadeusz Nyczek

Tomasz Różycki - należy do najwybitniejszych polskich poetów współczesnych, a jego twórczość rozwija się nieprzerwanie od ponad dwudziestu lat. Autor Kolonii ma na swoim koncie nie tylko szereg tomów poetyckich, wiele znaczących nagród i wyróżnień, w tym Nagrodę Kościelskich, ale także liczne tłumaczenia swoich dzieł na języki obce, między innymi wysoko oceniane przekłady na język angielski, autorstwa Bena Johnstona i Miry Rosenthal. Jest w świecie jednym z najbardziej rozpoznawalnych żyjących polskich poetów.


20 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Magiczna rana
Spotkanie z Dorotą Masłowską

Trashowa powieść, która w obłąkańczo zabawny i zarazem śmiertelnie poważny sposób chwyta kawał współczesnej rzeczywistości. Przez karty książki przewijają się osobliwe, choć jakby skądś nam znane postaci: kobiety w rozsypce i bywalcy siłki, wystylizowani mieszczanie i świadome swoich praw małolaty. Widzimy je w najróżniejszych miejscach - w ekskluzywnych mieszkaniach, na wege weselu, w craftowej piekarni i przeznaczonym do rozbiórki hotelu. Postaci te napędzane są przez rozmaite fantazmaty, mniej lub bardziej wygórowane aspiracje i niemożliwe do zaspokojenia pragnienia. Autorka w niepodrabialny i sobie tylko właściwy sposób tropi popkulturowe schematy i językowe klisze tworzące ich sztucznie wygenerowany świat. I hakuje ten świat wyobraźnią, która podpowiada także surrealistyczne scenariusze. Rewelacyjna proza, napisana z ogromnym literackim szwungiem. Mistrzostwo Polski w obserwowaniu Polski oraz krajów zagranicznych.

Dorota Masłowska - urodzona w 1983 roku. Pisarka, felietonistka, dramaturgistka, kompozytorka, piosenkarka, producentka filmowa. Jej debiut miał miejsce w 2000 roku w dzienniku Polek, zdobywając pierwszą nagrodę. Jej pierwsza powieść powstała w momencie przygotowań do matury. Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną ukazała się w 2002 roku i wywołała różne nastroje wśród krytyków. W 2006 roku publikuje swój pierwszy dramat Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku. W tym samym roku, zostaje laureatką nagrody Nike za powieść Paw Królowej. Sama przyznaje, że jej najbardziej przemyślaną powieścią jest Kochanie zabiłam nasze koty.


22 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Neapol. Łakomym okiem. Przewodnik po mieście i jego kuchni
Spotkanie z Bartkiem Kieżunem

Bartek Kieżun, autor bestsellerowej serii książek podróżniczo-kulinarnych, powraca z nowym projektem. W pierwszej odsłonie nowej serii łakomym okiem spogląda na jedno z najbardziej nieoczywistych miast słonecznej Italii - Neapol. Zaprasza na spacery po placach i uliczkach snując opowieści o ciekawych ludziach, dziwacznych zwyczajach, czy niezwykłych dziełach sztuki i architektury. Ale ponieważ nie samą kulturą człowiek żyje czytelnik odnajdzie w przewodniku sprawdzone tropy kulinarne - adresy restauracji, pizzerii i kawiarni, sklepów, które autor odwiedził i szczerze poleca. A do tego wszystkiego to, za co czytelnicy kochają Bartka Kieżuna - niebanalne przepisy kulinarne, które pozwalają odtworzyć zapachy i smaki gorącego Neapolu we własnej kuchni.

Bartek Kieżun - jest fotografem, podróżnikiem i blogerem kulinarnym. Uznawany jest za specjalistę w zakresie kuchni śródziemnomorskiej. Jako dziennikarz prowadzi stałą współpracę z portalem Wirtualna Polska. Ponadto artykuły Bartka Kieżuna publikowane są w takich magazynach, jak: Podróże, Twój Styl czy KUKBUK. Zajmuje się on również organizacją warsztatów kulinarnych i sędziowaniem na konkursach kulinarnych.


26 XI | 18:00 | sala konferencyjna MBP
Rybie oko
Spotkanie z Dominiką Słowik

Natalia słucha Backstreet Boys, razem z wujkiem uczy się układów tanecznych z teledysków w MTV, na obiad je smażone ziemniaki, podkrada mamie kosmetyki, a buty do szkoły nosi w zwykłych reklamówkach. Na naszych oczach stopniowo zastępuje dziecięce łzy i smarki spod nosa szlugami, ściga się z przyjaciółkami o pierwszą krew w majtkach i pierwszy dotyk. W skrócie - dorasta.

Edyta, dwudziestoparoletnia mama Nat, samotnie ją wychowuje i stara się zapewnić córce jak najlepsze życie. Często jest dla niej bardziej przyjaciółką niż matką. Pracuje na dziale mięsnym w całodobowym sklepie i oszczędza na czarną godzinę. Jej los zaczyna się odmieniać, gdy na łączach CB radia poznaje Artura, wytatuowanego kierowcę tira. I chociaż nie wszystko układa się jak powinno, jedno jest pewne - nigdy się nie poddają.

Dominika Słowik - krakowska pisarka z Jaworzna, rocznik 1988. Laureatka Paszportu "Polityki", autorka powieści Atlas: Doppelganger, Zimowla i opowiadań Samosiejki. Kocha rapsy i chodzić późno spać. Mieszka z trzema kotami: Gustawem, Lucjanem i Romualdem.


Informacje o książkach i autorach zaczerpnięto ze stron poszczególnych wydawnictw.