(Fot. Pixabay)
Przyczyny dysproporcji w dostępie do rehabilitacji kardiologicznej
Istnieje wiele przyczyn dysproporcji w dostępie do rehabilitacji kardiologicznej. Aby mogła się ona odbyć, jeszcze na oddziale szpitalnym musi zostać wystawione skierowanie. Jeżeli pacjent otrzyma skierowanie, musi wykazać chęć wzięcia w niej udziału oraz znaleźć miejsce w ośrodku rehabilitacyjnym, by móc zrealizować świadczenie. Niestety nie wszystkie województwa dysponują wystarczającą liczbą placówek, w których można odbyć taką formę rehabilitacji. Według najnowszych danych NFZ liderem wśród regionów w Polsce jest województwo śląskie (80 mln zł wydanych na rehabilitację kardiologiczną w 2023 roku, ok. 18 zł w przeliczeniu na głowę mieszkańca). Na drugim miejscu pod względem wydatków na rehabilitację kardiologiczną jest województwo dolnośląskie, w którym jest aż 10 placówek. Łącznie na ten cel przeznaczyły ponad 35 mln zł (co stanowi ok. 12 zł w przeliczeniu na jednego mieszkańca tego regionu). Najwięcej ośrodków jest w województwie pomorskim - aż 14. Najsłabsze wyniki osiągnęły województwa: łódzkie (4), mazowieckie (10) i zachodniopomorskie (5), w których przelicznik wydatków na głowę mieszkańca nie przekracza 6 zł (wykres poniżej). Najmniej ośrodków rehabilitacyjnych działa natomiast w województwach: lubuskim, opolskim i świętokrzyskim.
Jak wygląda ścieżka pacjenta do rehabilitacji kardiologicznej w Polsce?
Zawał serca dewastuje nie tylko układ sercowo-naczyniowy, ale również dezorganizuje całe życie pacjenta, dlatego zdaniem ekspertów "re" w słowie rehabilitacja oznacza "przywrócić pacjenta do realizacji swoich celów: osobistych, zawodowych i społecznych". Niestety w Polsce pacjenci często zwlekają z podjęciem decyzji dotyczącej podjęcia kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej. Przyczyny są różne, bardzo często są to stany depresyjne i brak chęci powrotu do zdrowia, brak wsparcia otoczenia i rodziny lub po prostu brak świadomości jak ważna jest kompleksowa rehabilitacja po zawale sercowo-naczyniowym. Jak podkreślają eksperci kampanii edukacyjnej "Akcja Kardioprotekcja" "kluczowe jest, aby nie zwlekać z decyzją o jej podjęciu i traktować rehabilitację jako nieodłączny i bardzo ważny etap leczenia po incydencie sercowo-naczyniowym".
"Pierwszy okres rehabilitacji rozpoczyna się już w szpitalu, następnie przechodzimy do drugiego i trzeciego etapu - prozdrowotnego trybu życia. Nie można realizować rehabilitacji po 3 czy 4 miesiącach od wystąpienia incydentu. Kluczowym aspektem jest rozpoczęcie rehabilitacji w szybko po wypisie ze szpitala. Jest to tak zwany złoty okres, który ma ogromne znaczenie dla jej skuteczności. Najlepiej, gdy zaczyna się natychmiast po wyjściu ze szpitala, co zwiększa szanse na pełne odzyskanie zdrowia i zmniejsza ryzyko kolejnych incydentów kardiologicznych" - podkreśla prof. Piotr Jankowski, ekspert kampanii "Akcja Kardioprotekcja".
Alternatywną drogą pacjenta jest zakwalifikowanie go do programu KOS-zawał. Pacjenci włączeni do tego programu mają łatwiejszy dostęp do specjalistów.
Co to jest kardiorehabilitacja?
Nie ma kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej bez regularnych ćwiczeń fizycznych, zbilansowanej diety, wsparcia zdrowia psychicznego i odpowiednio dobranej farmakoterapii. Rehabilitacja kardiologiczna nie zmieni przeszłości pacjenta, ale może pomóc poprawić jakość życia po incydencie sercowo-naczyniowym. Wymaga ona dużej motywacji chorego, wsparcia otoczenia oraz dostępu do lekarzy specjalistów.
